Araştırma: “Donmuş Trombositler” İle Kritik Kan Açığına Çözüm — Raf Ömrü 2 Yıla Uzadı

Avustralyalı araştırmacılar, trombositlerin dondurulması yöntemiyle saklama süresinin standart 7 günden tam 2 yıla çıkarılabileceğini gösterdi. Bu bulgu, kan stoklarının acil durumlarda — kırsal, uzak veya lojistik zorluğu olan hastanelerde — erişilebilirliğini ve sürekliliğini köklü biçimde değiştirme potansiyeli taşıyor.

🧪 Nasıl bir yöntem?

• Araştırma kapsamında trombositler — özel kriyopreservatif solüsyon kullanılarak — eksi 80 °C’de donduruldu. Araştırmacılar, bu şekilde saklanan trombositlerin çözüldükten sonra bile kanamayı durdurma görevini yerine getirebildiğini tespit etti.

• Çalışma, yaklaşık 10 yıllık güvenlik ve etkinlik incelemelerinin ardından; 11 Avustralya hastanesinde yapılan klinik uygulamalarda dondurulmuş trombositlerin acil müdahale, cerrahi ve travma hastalarında başarıyla kullanıldığını gösterdi.

✅ Neden bu önemli?

• Günümüzde trombositler oda sıcaklığında saklandığında raf ömrü yalnızca 5–7 gün; bu yüzden dünya genelinde bağışlanan trombositlerin %25–33’ü kullanım süresi dolduğu için atılıyor. 

• Dondurulabilen trombositler, özellikle kan temininde sıkıntı yaşanan, uzak ya da kırsal bölgelerdeki hastaneler, afet/çatışma bölgeleri ve askeri sahalar için hayat kurtarıcı olabilir. 

• Bu yöntem, kan bankalarının stok yönetiminde israfı azaltabilir ve transfüzyon güvenliğini artırabilir.

⚠️ Dikkat Edilen Hususlar

• Araştırmacılar, dondurulmuş trombositlerin “sıvı ortamda saklanan trombositlere kıyasla” — kanamayı durdurma etkinliğinde “bir miktar daha az verimli” olabildiğini belirtiyor. 

• Bu nedenle, dondurulmuş trombositlerin “ilk tercih” değil — “alternatif” ya da “ihtiyaç duyulan acil durumlar” için — saklama çözümü olarak değerlendirilmesi öneriliyor.